PROTOKÓŁ KONTROLI NR 15/04

Jednostka kontrolowana	Straż Miejska w Opolu ul. Mały Rynek 14
Nazwa organu sprawującego nadzór	Prezydent Miasta Opola
Termin przeprowadzenia kontroli	od 25 października do 15 grudnia 2004 r.
Imię i nazwisko kontrolującego jednostkę - stanowisko służbowe	Tadeusz Lech - inspektor w Wydziale Kontroli Wewnętrznej i Audytu Maciej Wujec - główny specjalista w Wydziale Kontroli Wewnętrznej i Audytu
Upoważnienia do przeprowadzenia kontroli	Nr 38/2004 i nr 39/2004 z dnia 15.10.2004 r.
Przedmiot kontroli	realizacja zadań ustawowych
Okres objęty kontrolą	lata 2003 -2004
Imię i nazwisko kierownika jednostki kontrolowanej	Jan Piotrowski

Wyjaśnień w czasie kontroli udzielali:

1. Zastępca Komendanta - Zenon Rutkowski.
2. Główna Księgowa (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),
3. Naczelnik Wydziału (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),
4. Zastępca Naczelnika Wydziału (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),
5. p. o. Naczelnika Oddziału (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),
6. Pracownicy merytoryczni jednostki kontrolowanej.

Podstawy prawne:

1. Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U Nr 15, poz. 148 z późniejszymi zmianami).
2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz. U. Nr 123, poz.779 z późniejszymi zmianami).
3. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz.694. z późniejszymi zmianami).
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 61, poz.708. z późniejszymi zmianami).
5. Uchwała Nr XXXI/193/92 Rady Miasta Opola z dnia 25 czerwca 1992 r.. w sprawie utworzenia jednostki budżetowej o nazwie Straż Miejska w Opolu.
6. Uchwała Nr XXXI/296/96 Rady Miasta Opola z dnia 19 września 1996 r. w sprawie nadania statutu Straży Miejskiej w Opolu.
7. Uchwała Nr XI/163/99 Rady Miasta Opola z dnia 24 czerwca 1999 r.. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego Straży Miejskiej w Opolu.
8. Uchwała Nr LVI/684/02 Rady Miasta Opola z dnia 28 lutego 2002 r. w sprawie zmiany regulaminu organizacyjnego Straży Miejskiej w Opolu.
9. Uchwała Nr LXVI/776/02 Rady Miasta Opola z dnia 10 października 2002 r w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Opole.
10. Uchwała Nr XXIX/265/04 Rady Miasta Opola z dnia 29 kwietnia 2004 r w sprawie ustalenia dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności na terenie miasta Opola.
11. Uchwała Nr XVIII/285/99 Rady Miasta Opola z dnia 16.12.1999 r. w sprawie tworzenia i gospodarowania środkami specjalnymi w jednostkach budżetowych miasta Opola.
12. Zarządzenia wewnętrzne kierownika jednostki kontrolowanej, a w szczególności:
    • Zarządzenie Nr 15/2001 z dnia 5 grudnia 2001 r. w sprawie organizacji pełnienia służby patrolowej przez strażników miejskich,
    • Zarządzenie Nr 021-16/03 z dnia 15.12.2003 r. w sprawie wykonywania obowiązków służbowych przez dyżurnych,
    • Zarządzenie Nr 5/2002 z dnia 08 kwietnia 2002 r. dotyczące dokumentowania czynności służbowych przez strażników miejskich oraz zasad wydawania i przechowywania notatników służbowych,
    • Zarządzenie Nr 021-10/2003 z dnia 21sierpnia 2003 r. dotyczące wejścia w życie jednolitego tekstu Regulaminu Premiowania Straży Miejskiej w Opolu,
    • Zarządzenie Nr 021-20/2004 z dnia 12.10.2004 r dotyczące zwiększenia skuteczności działań porządkowych strażników miejskich.

Cel kontroli

Celem kontroli była ocena funkcjonowania Straży Miejskiej oraz ocena prawidłowości realizacji zadań ustawowych w latach 2003-2004, szczególnie w zakresie ochrony spokoju i porządku w miejscach publicznych na terenie miasta Opola.

Metodyka przeprowadzenia kontroli.

W jednostce kontrolowanej zapoznano się z prowadzoną dokumentacją oraz przeprowadzono analizę wyrywkowo wybranej dokumentacji dotyczącej kontrolowanych zagadnień.

Dane zawarte w poszczególnych dokumentach porównano z przyjętymi w jednostce rozwiązaniami oraz z obowiązującymi przepisami.

Stosownie do potrzeb pobrano ustne i pisemne wyjaśnienia oraz oświadczenia od p. o Komendanta, głównej księgowej, Naczelników i pracowników merytorycznych.

Zapoznano się z zakresem obowiązków i podziałem zadań kadry kierowniczej, sposobem planowania i zlecania zadań podległym pracownikom oraz ze sposobem rozliczania z ich realizacji. Zapoznano się ze sposobem dokumentowania czynności wykonywanych przez funkcjonariuszy służby patrolowej, dyżurnych oraz niektórych pracowników wykonujących czynności biurowe.

Zlecono sporządzenie kserokopii wybranych dokumentów oraz sporządzenie niezbędnych zestawień.

Dane dotyczące nałożonych mandatów porównano z danymi przekazywanymi do Urzędu Miasta Opola.

Ponadto w sprawach finansowych sprawdzono zasadność i celowość ważniejszych wydatków rzeczowych, oraz sprawdzono zgodność danych zawartych w rocznych sprawozdaniach budżetowych z danymi znajdującymi się w ewidencji księgowej.

USTALENIA KONTROLI.

I. W zakresie spraw ogólno-organizacyjnych:

Straż Miejska w Opolu jest jednostką budżetową i została utworzona Uchwałą Rady Miasta Opola z dnia 25 czerwca 1992 r. (akta kontroli, str.1). Budynek przy ul. Mały Rynek 14, w którym mieści się siedziba Straży Miejskiej oraz budynek przy ul. Jana Bytnara Rudego 8, gdzie znajduje się Oddział "ZWM", stanowią własność Gminy Opole. Ich użytkowanie przez Straż Miejską odbywa się na podstawie umów najmu zawartych z firmą "Turhand-Ret". Łączna kwota zapłaconego z tego tytułu czynszu za 2003 r. (bez opłat za media) wyniosła 7.341,14 zł., a za 11 miesięcy 2004 r. 6.794,56 zł. (akta kontroli, str. 11-17).

Aktualnie szczegółową strukturę organizacyjną określa Regulamin Organizacyjny nadany Uchwałą Rady Miasta Opola z dnia 24 czerwca 1999 r. (akta kontroli, str. 7-10). Regulamin ten został zmieniony Uchwałą Rady Miasta Opola z dnia 28 lutego 2002 r. (akta kontroli, str. 6-7). W miejsce zlikwidowanych wówczas czterech posterunków lokalnych tj. "Śródmieście", "ZWM", "Nowa Wieś Królewska" oraz "Zaodrze" utworzono Oddział "ZWM", a w miejsce Grupy Interwencyjnej utworzono Wydział Patrolowo-Interwencyjny. Zgodnie z wymienionym regulaminem oraz schematem struktury organizacyjnej stanowiącym załącznik do regulaminu, Komendantowi Straży Miejskiej bezpośrednio podlegają: główny księgowy, sekretariat, stanowisko do spraw kadr i spraw socjalnych, inspektor do spraw finansowych oraz stanowisko do spraw administracyjno-gospodarczych. Natomiast zastępca komendanta nadzoruje i koordynuje pracę Wydziału Patrolowo - Interwencyjnego, Oddziału ZWM, dyżurnych i obsługi monitoringu oraz stanowiska do spraw wykroczeń i profilaktyki. Pracą Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego kieruje naczelnik przy pomocy zastępcy, a pracą Oddziału ZWM- jego naczelnik.

Zgodnie z ustawą o strażach gminnych - nadzór nad działalnością straży sprawuje Prezydent Miasta, a w zakresie fachowym - Komendant Główny Policji poprzez właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. W 2004 r. zespół kontrolny z Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu przeprowadził kontrolę w Straży Miejskiej w zakresie stosowania polityki represyjnej wobec sprawców wykroczeń drogowych, dokumentowania tych czynności oraz obiegu dokumentacji. Stwierdzono nieprawidłowości przy przesyłaniu kart rejestracyjnych i przekazywaniu informacji do policji w tych sprawach. (akta kontroli, str. 18-19).

Ponadto zgodnie z wymienioną ustawą prezydent miasta może zawierać z właściwym terytorialnie komendantem Policji porozumienie o współpracy straży i policji. Takie porozumienie pomiędzy Prezydentem Miasta Opola a Komendantem Miejskim Policji w Opolu zostało zawarte w dniu 4.02.1999 r. (akta kontroli, str. 20-21). Ustalone w Porozumieniu zasady współdziałania obejmują między innymi:

• stałą wzajemną wymianę informacji o zagrożeniach bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście,
• organizowanie wspólnych działań zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia, spokoju i porządku publicznego,
• zorganizowanie na koszt miasta Opola łączności Straży Miejskiej z Policją,
• udzielanie pomocy przez Policję w organizowaniu i prowadzeniu doskonalenia zawodowego strażników,

W wyniku kontroli ustalono, że w praktyce realizacja tego porozumienia polega przede wszystkim na uzgadnianiu wspólnych służb patrolowych, realizacji wspólnych zadań, szczególnie w centrum miasta oraz udostępnianiu radiowozów do wspólnych patroli. W większości przypadków wspólne patrole na II i III zmianie pełnione są na radiowozach Straży Miejskiej.

2.W zakresie spraw wewnątrzorganizacyjnych:

W okresie objętym kontrolą tj. w latach 2003-2004 obowiązywało 37 wewnętrznych zarządzeń Komendanta Straży Miejskiej regulujących zasady i tryb postępowania w różnych sprawach (akta kontroli, str. 22-30), w tym między innymi:

• Zarządzenie Nr 15/2001 z dnia 5 grudnia 2001 r. w sprawie organizacji pełnienia służby patrolowej przez strażników miejskich (akta kontroli, str. 25-26),
• Zarządzenie Nr 021-16/03 z dnia 15.12.2003 r. w sprawie wykonywania obowiązków służbowych przez dyżurnych (akta kontroli, str. 24),
• Zarządzenie Nr 5/2002 z dnia 08 kwietnia 2002 r. dotyczące dokumentowania czynności służbowych przez strażników miejskich oraz zasad wydawania i przechowywania notatników służbowych (akta kontroli, str. 27).

Ponadto w dniu 12.10.2004 r. Komendant Straży Miejskiej wydał zarządzenie w sprawie zwiększenia skuteczności działań porządkowych strażników miejskich (akta kontroli, str. 22-23). W tym celu strażnikom przedzielono rejony służbowe oraz wprowadzono imienną odpowiedzialność za te rejony. Zgodnie z wyżej wymienionym zarządzeniem, ocena stanu czystości porządku i czystości w danym rejonie stanowić będzie podstawę do przyznania strażnikowi premii kwartalnej. Podstawowe zadania należące do zakresu działania Straży Miejskiej wykonywane są przez Wydział Patrolowo -Interwencyjny oraz Oddział ZWM. Prace tych służb nadzoruje i koordynuje zastępca Komendanta Zenon Rutkowski. Pracą Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego kieruje(wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), przy pomocy swojego etatowego zastępcy (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),

Pracą Oddziału ZWM kieruje (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),, który od 2002 r., tj. od utworzenia tego Oddziału pełni obowiązki naczelnika Oddziału. Do tego czasu (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), był kierownikiem zlikwidowanego posterunku ZWM. Z ustnych wyjaśnień pełniącego obowiązki Komendanta Straży Miejskiej Zenona Rutkowskiego wynika, że (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), nie ma wyższego wykształcenia i dlatego pełni obowiązki Naczelnika Oddziału.

Natomiast z pisemnego wyjaśnienia (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej), wynika że nie może być on naczelnikiem Oddziału ponieważ jest (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) i zachodziłaby bezpośrednia podległość służbowa, co byłoby sprzeczne z przepisami.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego - na stanowisku naczelnika oddziału (wydziału) faktycznie wymagane jest wyższe wykształcenie. W wyniku kontroli ustalono, że (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) takiego wykształcenia nie posiada.

Stan etatowy w Wydziale Patrolowo-Interwencyjnym wynosi 26 osób, w tym naczelnik i zastępca naczelnika. Z pisemnego wyjaśnienia zastępcy naczelnika wydziału wynika, że spośród 24 osób pozostałych, 3 osoby są nie umundurowane i przed przeszkoleniem, 1 osoba przebywa na urlopie macierzyńskim, 1 osoba prowadzi dokumentację związaną z wykroczeniami, 1 osoba została wyznaczona do uczestnictwa w różnego rodzaju komisjach oraz prowadzi prelekcje w szkołach, a 8 osób pełni obowiązki dyżurnych i przy obsłudze monitoringu (akta kontroli, str. 76-77). Ponadto z wyjaśnień tych wynika, że praktycznie w miesiącu na dyżurce pracuje 10 osób, gdyż należy zapewnić wolne i zastępstwa na chorobowym. W wyniku analizy badanej dokumentacji (książki wydarzeń, grafiki służb) ustalono, że praca patrolowa i na dyżurce odbywa się na 3 zmiany tj. w godzinach 6-14, 14-22 i 22-6. Na I zmianie służbę patrolową pełni średnio 5 patroli dwuosobowych, a na II i III zmianie po 2 patrole dwuosobowe (strażnik i policjant). Natomiast na dyżurce i przy monitoringu na każdej zmianie pracuje po 2 osoby, które na zmianę po 2 godziny obserwują kamery i przyjmują zgłoszenia od obywateli. Łącznie zainstalowanych jest 10 kamer. Podczas kontroli 2 kamery były uszkodzone. Z przeprowadzonych rozmów z pełniącymi służbę strażnikami wynika, że nie są oni zadowoleni z nowo zainstalowanego systemu, gdyż jakość obrazu nie jest najlepsza, a w praktyce korzyść z nagrań na twardym dysku jest prawie żadna. Jeżeli ważne zdarzenie zostanie zauważone, to wówczas kamera sterowana jest ręcznie, a obraz nagrywany na kasetę, która następnie przekazywana jest na policję. Zdaniem strażników poprzedni system monitoringu z 8 kamer był lepszy, a obecny wymaga naprawy.

Z przyjętego od zastępcy naczelnika pisemnego wyjaśnienia wynika, że stan osobowy funkcjonariuszy Straży Miejskiej jest za mały w stosunku do wykonywanych zadań. Ponadto z wyjaśnienia tego wynika, że mieszkańcy Opola podczas różnych spotkań, poruszali przede wszystkim sprawy dotyczące czystości, założenia progów zwalniających na drogach osiedlowych oraz postulowali zwiększenie ilości patroli na dzielnicach.

W Oddziale ZWM pracuje 13 funkcjonariuszy, w tym p.o. naczelnika oraz 12 strażników. Z pisemnego wyjaśnienia p. o obowiązki naczelnika Oddziału oraz z grafików służby wynika, że służba pełniona jest na 2 zmiany tj. w godzinach 6-14 i 14-22. Średnio na I zmianie służbę pełniły 3 patrole dwuosobowe plus dyżurny, a na II zmianie 1 patrol dwuosobowy plus dyżurny (akta kontroli, str. 79-80). Z powyższego wyjaśnienia wynika także, iż w celu poprawy skuteczności działania Straży Miejskiej, oprócz zwiększenia stanu zatrudnienia, należałoby utworzyć wydziały specjalistyczne jak np. do spraw ochrony środowiska, do spraw ruchu drogowego czy wydział interwencyjny.

3. Sprawy kadrowe:

Od 01.05.2001 r funkcję Komendanta Straży Miejskiej w Opolu pełnił Jan Piotrowski, który w dniu 28.10.2004 r. został przez Prezydenta Miasta Opola odwołany ze stanowiska za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. W czasie kontroli obowiązki Komendanta pełnił jego zastępca Pan Zenon Rutkowski, zatrudniony na tym stanowisku od 16.01.2001 r. Główną księgową jest (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) pełniąca tą funkcję od 01.02.1998 r. W 2003 r. przyjęto do pracy 12 osób w tym 11 na stanowiska funkcjonariuszy oraz 1 osobę na stanowisko sprzątaczki. Jednocześnie z różnych przyczyn z pracy odeszło 13 osób, w tym 12 funkcjonariuszy oraz 1 sprzątaczka. W 2004 r. przyjęto do pracy 3 osoby ( na stanowiska funkcjonariuszy) oraz zwolniono 2 osoby (funkcjonariuszy). Ogółem na dzień 06.12.2004 r. w Straży Miejskiej zatrudnionych było 61 osób na 58,87 etatach. W porównaniu do 2003 r. stan ilościowy i etatowy nie uległ zmianie (akta kontroli, str. 31-34).

Kadra kierownicza liczy 5 osób (komendant i jego zastępca oraz 2 naczelników i zastępca naczelnika). W zakresach czynności zadania i obowiązki Zastępcy Komendanta, Naczelnika Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego oraz jego zastępcy ujęte są odpowiednio w 12, 14 i 12 punktach. Poszczególne zadania określone są w sposób ogólny i dotyczą między innymi podległości służbowej, zastępstwa, nadzoru, kontroli, udziału w odprawach, spotkaniach, w pracach komisji i tp. (akta kontroli, str. 35-42). Ponadto z analizy zakresów czynności Naczelnika Wydziału i jego zastępcy wynika, że część zadań i obowiązków pokrywa się. Dotyczy to między innymi takich zadań jak: odprawianie funkcjonariuszy do służby, wykonywanie kontroli, branie udziału w szkoleniach, dbałość o sprawność fizyczną, przestrzeganie tajemnicy służbowej, dbałość o powierzone mienie i sprzęt. Podziału obowiązków w zakresie prowadzenia dokumentacji dokonano w ten sposób, że do obowiązków Naczelnika przypisano prowadzenie dokumentacji związanej z łącznością radiową i telefoniczną Komendy oraz dokumentacji transportowej, natomiast do obowiązków jego zastępcy należy prowadzenie ewidencji wydawanych i przyjmowanych środków przymusu oraz notatników służbowych.

Zawarte w zakresie czynności p. o naczelnika Oddziału ZWM zadania i obowiązki ujęte są w 19 punktach, przy czym punkt dotyczący prowadzenia systematycznej kontroli czystości i porządku składa się z 15 podpunktów. Zakres ten został opracowany dla kierownika ówczesnego Referatu Posterunku Lokalnego i przekazany do wiadomości oraz stosowania Panu (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), w dniu 11.04.2000 r. Aneksem z dnia 22.10.2003 r. w zakresie tym dodano zapis o treści: "Naczelnik Oddziału ZWM sprawuje codzienną, bieżącą kontrolę nad realizacją zadań przez podległych pracowników w zakresie rzetelności i legalności, a także optymalnego wykorzystania czasu pracy i przestrzegania dyscypliny pracy. Kontrole dokumentowane są przez parafowanie kontrolowanych dokumentów oraz odcisk pieczęci imiennej na dokumencie" (akta kontroli, str. 40). Ze sporządzonego wykazu stanowisk pracowników Straży Miejskiej wynika, że w administracji i obsłudze zatrudnionych jest 7 osób na 4,7/8 etatach (księgowość, kadry, sekretariat, bhp, sprzątaczka, konserwator) (akta kontroli, str. 34). W wyniku kontroli ustalono, że spośród pozostałych 54 zatrudnionych pracowników, 18 osób faktycznie nie wykonuje zadań patrolowych, gdyż wykonuje inne czynności. Dotyczy to kadry kierowniczej - 5 osób, dyżurnych - 10 osób, kwatermistrza -1 osoba. Ponadto 1 osoba prowadzi dokumentację i zajmuje się sprawami związanymi z wykroczeniami, a 1 osoba bierze udział wyłącznie w różnych komisjach oraz przeprowadza prelekcje w szkołach. Zatem jak wynika z powyższych danych, praktycznie służbę patrolową wykonuje jedynie 36 funkcjonariuszy.

4. Rozpatrywanie i załatwianie skarg:

W dniu 28.01.2002 r. Komendant Straży Miejskiej w Opolu wydał Zarządzenie Nr 3/2002 w sprawie przyjmowania i rozpatrywania skarg. Na podstawie prowadzonego przez jednostkę kontrolowaną rejestru skarg ustalono, że w 2003 r. przyjęto i rozpatrzono siedem skarg, z których dwie uznano za uzasadnione, trzy za częściowo uzasadnione, a dwie za nieuzasadnione. Natomiast w okresie od stycznia do 5 listopada 2004 r. przyjęto dziewięć skarg, z których rozpatrzono osiem. Dwie skargi uznano za uzasadnione, trzy za częściowo uzasadnione i trzy za nieuzasadnione. Wszystkie skargi dotyczyły niewłaściwego zachowania się funkcjonariuszy podczas wykonywania czynności służbowych. We wszystkich sprawach przeprowadzone były postępowania wyjaśniające.

W ramach niniejszego postępowania kontrolnego wykonano także czynności wyjaśniające w sprawie skargi złożonej w dniu 25.10. 2004 r. do Prezydenta Miasta Opola przez funkcjonariusza Straży Miejskiej w Opolu Pana (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), na niesłuszne potrącenie mu premii przez Komendanta Straży Miejskiej. W wyniku przeprowadzonych czynności ustalono, że w dniu 1.09.2004 r. Zastępca Komendanta Straży Miejskiej w Opolu Pan Zenon Rutkowski sporządził protokół przyjęcia skargi od posiadającej kartę stałego pobytu obywatelki Ukrainy, na funkcjonariusza Straży Miejskiej który miał wymusić na niej złożenie podpisu i przyjęcie mandatu za przejście przez jezdnię przy zapalonym czerwonym świetle oraz pomimo wyraźnego żądania nie przedstawił się z imienia i nazwiska. Skarga została zarejestrowana w rejestrze skarg Straży Miejskiej pod nr 5/2004. Na polecenie Komendanta Straży Miejskiej postępowanie wyjaśniające w tej sprawie przeprowadził Zastępca Komendanta Pan Zenon Rutkowski. W dniu 16.09.2004 r. sporządzono sprawozdanie z postępowania wyjaśniającego w tej sprawie z którego wynika, że zarzuty skarżącej potwierdziły się. Sprawozdanie podpisał Zastępca Komendanta Straży Miejskiej. W dniu 17.09.2004 r. skarżącej udzielono odpowiedzi, że skarga jest zasadna oraz poinformowano, że funkcjonariusz zostanie pozbawiony premii regulaminowej za III kwartał 2004 r. Pismo to również podpisał Zastępca Komendanta. Jednocześnie odrębnym pismem noszącym tę samą datę Zastępca Komendanta poinformował (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) o wynikach postępowania wyjaśniającego i o pozbawieniu go premii regulaminowej za III kwartał oraz pouczył o przysługującym prawie złożenia odwołania do Komendanta Straży. Takie odwołanie (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) złożył w dniu 20.09.2004r. Odwołanie to nie zostało uwzględnione, o czym Komendant poinformował odwołującego pismem z dnia 29.09.2004 r.

Zgodnie z § 2 pkt 9 "Regulaminu premiowania Straży Miejskiej w Opolu". wnioski o przyznanie premii bądź jej potracenie składają:

• naczelnicy dla podległych pracowników,
• Z-ca Komendanta dla naczelników,
• Komendant Straży Miejskiej dla Zastępcy Komendanta i samodzielnych stanowisk,
• Prezydent Miasta Opola dla Komendanta Straży Miejskiej.

W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych ustalono, że we wniosku premiowym złożonym przez p.o. Naczelnika Oddziału ZWM figuruje 9 nazwisk, wśród których nie ma wnoszącego skargę. Wniosek ten nie posiada daty sporządzenia. Figurują na nim adnotacje z dnia 27.09.2004 r Zastępcy Komendanta o poparciu wniosku oraz Komendanta o wyrażeniu zgody. Zgodnie z § 4 Regulaminu Organizacyjnego Straży Miejskiej, kierownikiem jednostki jest Komendant. Zgodnie § 10 tego Regulaminu- "zadania zastępcy komendanta określone zostaną szczegółowo w zakresach czynności". Pan Zenon Rutkowski z zakresem czynności zapoznany został w dniu 23.08.2001 r. Zgodnie z tym zakresem, do zadań i obowiązków Zastępcy Komendanta należy między innymi:

• zastępowanie Komendanta w czasie jego nieobecności w zakresie określonym w pełnomocnictwie udzielonym przez Zarząd Miasta Opola (pkt1),
• wykonywanie innych czynności zleconych przez Komendanta Straży Miejskiej,
• Do uprawnień Zastępcy Komendanta należy między innymi:
• wnioskowanie o przyznawanie nagród lub udzielanie kar podległym pracownikom,
• występowanie z wnioskami o awansowanie podległych pracowników,
• podpisywanie korespondencji wewnętrznej oraz wychodzącej w czasie nieobecności Komendanta,
• inne uprawnienia wynikające z przepisów prawa powszechnie obowiązującego.

Udzielone Komendantowi Straży Miejskiej przez Prezydenta Miasta Opola pełnomocnictwo z dnia 11.12.2002 r. dotyczy zaciągania zobowiązań, dysponowania środkami finansowymi, występowania jako strona w postępowaniu sądowym, udzielania w niezbędnym zakresie dalszych pełnomocnictw, reprezentowania Straży Miejskiej wobec organów władzy, instytucji oraz innych osób prawnych.

Na podstawie listy obecności ustalono, że w dniach od 6 do 17.09.2004 r. Komendant Straży Miejskiej Pan Jan Piotrowski przebywał na urlopie wypoczynkowym. W tym czasie obowiązki Komendanta pełnił jego zastępca, który jak wynika z udzielonego pełnomocnictwa nie był upoważniony do podejmowania decyzji z zakresu prawa pracy. Zgodnie z regulaminem - przyznanie premii następuje na wniosek przełożonych. W tym przypadku decyzję o pozbawieniu premii podjęto bez uprzedniego wniosku bezpośredniego przełożonego. W złożonym wniosku premiowym za III kwartał 2004 r. bezpośredni przełożony nie wskazał powodów nie ujęcia w nim Pana (Wyłączono na podstawie art. 5. ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz.U.01.112.1198)).

Poza tym ustalono, że w 2004 r. premię potrącono Zastępcy Naczelnika Wydziału oraz trzem innym funkcjonariuszom Straży Miejskiej (akta kontroli, str. 56). Przy potrącaniu premii regulaminowych tym funkcjonariuszom również stwierdzono uchybienia proceduralne, polegające na podejmowaniu decyzji o potrąceniu premii bez uprzedniego wniosku bezpośredniego przełożonego. Zdaniem kontrolujących uchybienia te wynikają z nieprecyzyjnie opracowanego regulaminu premiowania.

Procedura potrącania premii poszczególnym funkcjonariuszom przedstawiała się następująco:

1. (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) decyzję o potrąceniu premii za II kwartał w wysokości 30% podjął Komendant Straży w dniu 30.04.2004 r., natomiast wniosek premiowy został sporządzony przez p. o Naczelnika Oddziału dopiero w dniu 24.06.2004 r.
2. (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) decyzję o potraceniu premii na III kwartał w wysokości 50% podjął Zastępca Komendanta w dniu 17.09.299 r. na pisemny wniosek Zastępcy Naczelnika Wydziału z dnia 16.09.2004 r. Decyzję tę podtrzymał Komendant Straży w piśmie z dnia 29.09.2004 r.
3. (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) decyzję o potraceniu premii na III kwartał w wysokości 50% podjął Zastępca Komendanta w dniu 17.09.299 r. na pisemny wniosek Zastępcy Naczelnika Wydziału z dnia 16.09.2004 r. Decyzję tę podtrzymał Komendant Straży w piśmie z dnia 29.09.2004 r.

W 2003 r. potrąceń premii nie dokonywano.

5. Bieżące wykonywanie zadań:

Zadania poszczególnych komórek organizacyjnych Straży Miejskiej określone są w Regulaminie Organizacyjnym nadanym Uchwałą Nr XI/163/99 Rady Miasta Opola z dnia 24 czerwca 1999 r. W Regulaminie tym inne zadania przydzielono dla działającej wtedy Grupy Interwencyjnej, a inne dla czterech funkcjonujących wówczas posterunków lokalnych. Uchwałą Nr LVI/684/02 Rady Miasta Opola z dnia 28 lutego 2002 r. w sprawie zmiany regulaminu organizacyjnego Straży Miejskiej, dokonano zmian także w strukturze organizacyjnej. Zmiany te polegały między innymi na tym, że w miejsce zlikwidowanych posterunków lokalnych utworzono Oddział ZWM, a w miejsce Grupy Interwencyjnej utworzono Wydział Patrolowo-Interwencyjny. Natomiast przypisane zlikwidowanym komórkom organizacyjnym zadania - pozostały bez zmian. W ten sposób na Oddział ZWM nałożone zostały obowiązki należące dotychczas do posterunków lokalnych, a Wydział Patrolowo-Interwencyjny przejął obowiązki należące dotychczas do Grupy Interwencyjnej. Z analizy tych zadań wynika między innymi, że funkcjonariusze Oddziału ZWM nie mają obowiązku podejmowania działań interwencyjnych, reagowania na przypadki zakłócania spokoju i porządku publicznego, współpracy z wydziałami Urzędu Miasta ani też utrzymywania łączności radiowej z dyżurnymi Straży. Natomiast wśród zadań funkcjonariuszy Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego nie ma między innymi obowiązku prowadzenia dokumentacji wykonywanych zadań, w tym notatników służbowych, zestawień wyników, książki wydarzeń, kontrolek pracy. W wyniku kontroli ustalono, że w praktyce funkcjonariusze Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego oraz Oddziału ZWM wykonują w zasadzie takie same zadania oraz sporządzają taką samą dokumentację z ich realizacji. Również zakresy czynności są jednakowe dla wszystkich strażników, w tym i dyżurnych (akta kontroli, str. 43-44). W zakresach tych zadania i obowiązki strażników ujęte są w 33 punktach, przy czym 17 punktów dotyczy zadań i obowiązków dyżurnych. Do podstawowych zadań funkcjonariuszy pełniących służbę patrolową należy:

• reagowanie na niezgodne z prawem zachowania się osób i stosowanie wobec nich przewidzianych przepisami czynności,
• prowadzenie rozpoznania w czasie patrolu, zjawisk i zadań wywierających wpływ na stan porządku publicznego,
• kontrolowanie ulic, chodników i placów oraz zgłaszanie usterek do jednostek powołanych do ich usuwania,
• reagowanie na nieprawidłowe parkowanie pojazdów oraz inne wykroczenia drogowe,
• ujawnianie dzikich wysypisk śmieci oraz sprawców ich powstania,
• reagowanie na przestępstwa oraz uczestniczenie we wspólnych patrolach z przedstawicielami policji,
• reagowanie i zawiadamianie organów ochrony środowiska o zanieczyszczeniu i dewastacji środowiska,
• dowóz osób nietrzeźwych stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia swojego lub innych do Izby Wytrzeźwień,
• reagowanie na zaśmiecanie terenu miasta.

Natomiast do podstawowych zadań dyżurnych należy:

• kierowanie pracą strażników pod nieobecność Kierownictwa,
• przyjmowanie oraz ewidencjonowaniu zgłoszeń od patroli, instytucji i obywateli, a następnie nadawaniu im dalszego biegu.

Na podstawie analizy zapisów w książkach wydarzeń dokonywanych przez dyżurnych w Komendzie Straży oraz w książce zgłoszeń dokonywanych przez dyżurnych Oddziału ZWM ustalono, że przyjmowane zgłoszenia dotyczyły przede wszystkim blokowania wjazdów i niewłaściwego parkowania samochodów, handlu alkoholem wokół sklepów bez zezwolenia, spożywania alkoholu w miejscach publicznych, zakłócania spokoju przez młodzież i osoby bezdomne, wałęsających się psów, a w okresie zimowym nie odśnieżanych chodników. Wszystkie te problemy powtarzały się w całym okresie objętym kontrolą. Podejmowane działania polegały przede wszystkim na powiadomieniu policji, wysyłaniu pism do różnych instytucji, rozmowach z właścicielami sklepów, blokowaniu kół pojazdów, legitymowaniu osób i pouczaniu sprawców wykroczeń, nakazaniu zaprzestania określonego zachowania się oraz opuszczenia danego miejsca. Z zapisów dokonywanych w książkach wydarzeń wynika, że najwięcej zgłoszeń (średnio około 10) przyjmowano na I zmianie. W porze nocnej średnio przyjmowano 2-3 zgłoszenia. Dotyczyły one głównie zakłócania spokoju i spożywania alkoholu. Również zapisy z monitoringu dotyczyły przede wszystkim takich zdarzeń. Zgłoszenia obywateli i zdarzenia ujawnione z monitoringu dotyczyły zarówno spraw będących w kompetencji Straży Miejskiej jak i policji.

Na podstawie danych znajdujących się w książce zgłoszeń ustalono, że w okresie od 10 maja do 6 grudnia 2004 r. tj. w ciągu 210 dni dyżurni Oddziału ZWM, na dwóch zmianach przyjęli 851 zgłoszeń, tj. średnio około 2 zgłoszenia na jednej zmianie. W prowadzonej książce zgłoszeń nie ma zapisów dotyczących sposobu dokonania zgłoszenia (osobiście czy telefonicznie), brak jest nazwiska funkcjonariusza przyjmującego zgłoszenie i nie w każdym przypadku wpisywana jest godzina zgłoszenia. Brak wpisu godziny zgłoszenia stwierdzono między innymi w pozycjach: 1417,1418, 1521,1522, 1553, od 1684 do 1710, od 1638 do 1650, od 1729 do 1765, od 1785 do 1788 od 1999 do 2010. Z wyjaśnień p. o. Naczelnika Oddziału wynika, że przyjęty sposób dokonywania wpisów do książki zgłoszeń stosowany jest od dawna, a godzina zgłoszenia wpisywana jest do książki tylko w przypadkach gdy ma to istotne znaczenie np. wezwanie karetki pogotowia czy zaistnienie przestępstwa. Ponadto na podstawie zapisów znajdujących się w książce zgłoszeń ustalono, że w dniach 10 i 28 maja, 15 czerwca. 6 lipca, 25 października oraz 3 i 15 listopada 2004 r. p. o. Naczelnika Oddziału dokonał kontroli pełnionej służby przez podległych funkcjonariuszy i nie stwierdził nieprawidłowości.

Z zapisów znajdujących się w notatnikach służbowych funkcjonariuszy pełniących służbę patrolową wynika, że często na odprawach do służby zadania do realizacji przekazywane były w sposób ogólnikowy np.: "zwracać uwagę na art.43, 63, 77 KW, nieprawidłowe parkowanie, ład i porządek," a w nocy "wykonywać zadania wspólnie z policją". W ostatnim czasie doszły zadania z zakresu spraw porządkowych. Pełnienie służby polegało głównie na patrolowaniu ulic oraz na wykonywaniu poleceń dyżurnych. Funkcjonariusz pełniący służbę patrolową odnotowywał w notatniku służbowym między innymi takie dane jak: w jakim miejscu, na jakiej ulicy i o której godzinie tam przebywał, jakie czynności wykonywał oraz sposób załatwienia sprawy.

Z badanej dokumentacji wynika, że w zasadzie dotychczasowe działania Straży Miejskiej polegały na codziennym wykonywaniu tych samych powtarzających się czynności. W przyjętym systemie zadaniowania, rozliczania oraz dokumentowania przebiegu służby, za wyniki i efekty pracy uznano samą ilość wykonanych czynności np. ilość przeprowadzonych kontroli, wykonanych patroli, udzielonych pouczeń, nałożonych mandatów, czy też ilość wysłanych pism i zawiadomień.

Również w miesięcznych zestawieniach wyników pracy oraz w przekazywanych do Urzędu Miasta tygodniowych informacjach z działalności Straży Miejskiej (akta kontroli, str. 89-105), znajdują się jedynie dane dotyczące ilości i rodzaje wykonanych czynności jak np. ilość sporządzonych pism i notatek, ilość przeprowadzonych kontroli, założonych blokad, udzielonych asyst, nałożonych mandatów karnych, sporządzonych wniosków o ukaranie, czy ilość przeprowadzonych rozmów profilaktycznych.

Zgodnie z art.10 i 11 ustawy o strażach gminnych, Straż Miejska winna wykonywać zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego. W szczególności do zadań straży należy ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych.

Zgodnie z art. 12 cytowanej ustawy, wykonując powyższe zadania, strażnik ma prawo między innymi do: udzielania pouczeń, legitymowania osób, nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, wydawania poleceń, obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec osób uniemożliwiających wykonywanie przez niego zadań określonych w ustawie. Zatem z wyżej wymienionego przepisu wynika, że sam fakt korzystania z przysługujących uprawnień, nie powinien być celem działań podejmowanych przez Straż Miejską. Dane liczbowe o korzystaniu z tych uprawnień nie mogą być uznawane za wynik świadczący o prawidłowym wykonywaniu nałożonych obowiązków. Wykonane czynności należy zatem traktować jedynie jako środki umożliwiające realizację podstawowego celu jakim jest ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych.

Dokonując oceny realizacji zadań ustawowych stwierdzić należy, że na podstawie dokumentacji zawierającej jedynie dane o ilości i rodzajach podejmowanych działań oraz stosowanych środkach, nie można w sposób jednoznaczny ustalić jakie konkretnie efekty przyniosły czynności wykonywane przez Straż Miejską.

Ponadto z analizy badanej dokumentacji wynika, że podejmowane przez Straż Miejską przedsięwzięcia, w stosunkowo niewielkim stopniu ukierunkowane były na realizację zadań wynikających z aktów prawa miejscowego. Chodzi między innymi o kontrolę przestrzegania postanowień uchwały Rady Miasta Opola z dnia 10.10.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Opole, oraz egzekwowanie postanowień uchwały Rady Miasta Opola z dnia 29.04. 2004 r. w sprawie ustalenia dni i godzin otwierania oraz zamykania placówek handlu detalicznego, zakładów gastronomicznych i zakładów usługowych dla ludności na terenie miasta Opola. Podejmowane w tym zakresie działania polegały na przeprowadzaniu kontroli oraz stosowaniu takich środków jak udzielanie pouczeń, karanie mandatami, kierowanie wniosków o ukaranie, powiadamianie rożnych instytucji i osób prywatnych, zobowiązanie do uporządkowania terenu.

6. W zakresie prowadzenia dokumentacji:

W wyniku kontroli ustalono, że podstawową dokumentacją prowadzoną przez dyżurnych Straży Miejskiej jest książka wydarzeń. Dyżurni Oddziału ZWM prowadzą natomiast książkę zgłoszeń. Funkcjonariusze służby patrolowej prowadzą notatniki służbowe. Pomimo tego, iż w Regulaminie Organizacyjnym obowiązek prowadzenia dokumentacji wykonywanych zadań nałożono jedynie na funkcjonariuszy Oddziału ZWM, to w praktyce taką dokumentację prowadzą wykonujący służbę patrolową funkcjonariusze zarówno Wydziału Patrolowo-Interwencyjnego jak i Oddziału ZWM.

Ponadto w związku z wykonywaną pracą w jednostce kontrolowanej prowadzone są miesięczne grafiki służb, listy obecności, miesięczne ewidencje czasu pracy, zestawienia wyników pracy, notatki służbowe z wyników uzyskanych podczas pełnienia służby z funkcjonariuszem policji. Opracowywanie grafików służb w układzie miesięcznym wynika z Regulaminu Pracy jednostki kontrolowanej.

W wyniku wyrywkowej kontroli prowadzonej dokumentacji stwierdzono nieprawidłowości polegające między innymi na rozbieżnościach w zapisach występujących w poszczególnych dokumentach oraz nie odnotowywaniu wszystkich czynności służbowych wykonywanych podczas pełnienia służby, np.:

1. W notatniku (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) brak jest zapisów dotyczących czynności wykonywanych w dniach 6.08.2004 r. i 17.09.2004 r. Z miesięcznych ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował po 8 godzin. Z książki wydarzeń wynika, że w dniu 6.08.2004 r. pełnił obowiązki dyżurnego w Oddziale ZWM, a w dniu 17.09.2004 r. pełnił służbę na I zmianie w ramach patrolu zmotoryzowanego wspólnie z policjantem.
2. W notatniku (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) brak jest zapisów dotyczących czynności wykonywanych w dniach 14 oraz 23-27.08.2004 r. Z ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował. Z książki wydarzeń wynika, że w dniu 14.08.2004 r. pracował na II zmianie przy zabezpieczaniu meczu, a w dniach 23-27.08.2004 r. pełnił obowiązki dyżurnego na II zmianie w Oddziale ZWM.
3. W notatniku (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) brak jest zapisów dotyczących czynności wykonywanych w dniach 9 i 10.07.2004 r., oraz w dniu 2.08.2004 r. Z miesięcznych ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował po 8 godzin. Z książki wydarzeń wynika, że w dniach 9 i 10. 07.2004 r. wykonywał patrol zmotoryzowany na I zmianie, a w dniu 2.08.2004 r. pełnił służbę na ZWM.
4. W notatniku (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198) brak jest zapisów dotyczących czynności wykonywanych w dniach 6, 23, 24, 26, 27. sierpnia 2004 r. Z ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował. Z książki wydarzeń wynika, że w dniu 6.08.2004 r. pełnił obowiązki dyżurnego w Oddziale ZWM, a w pozostałych dniach wykonywał służbę patrolową na radiowozie, na II zmianie. Na powyższą okoliczność p. o naczelnika Oddziału (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), w przyjętym oświadczeniu stwierdził, że nie potrafi wyjaśnić tych rozbieżności i musi zapoznać się z dodatkową dokumentacją.
5. W notatniku (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), brak jest zapisów dotyczących czynności wykonywanych w dniach 12 -15, 17, 19 - 22, 26 -3 1. lipca 2004 r., oraz 9-14, 16-18, 23-24 i 26-28 sierpnia 2004 r. Z ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował. Z książki wydarzeń wynika, że w dniu 20.07.2004 r. pełnił służbę na I zmianie w ramach patrolu pieszego na ZWM, w dniach 14 i 28.08.2004 r. pełnił służbę wspólnie z policją przy zabezpieczeniu meczu, a w pozostałych dniach pełnił służbę w ramach patrolu zmotoryzowanego na ZWM. Ponadto w notatniku służbowym jest zapis, że w dniu 20.08.2004 r. pełnił służbę, podczas gdy w ewidencji czasu pracy figuruje "WN" czyli wolne za godziny nadliczbowe, a w książce wydarzeń na ma adnotacji o pełnieniu w tym dniu służby.
6. W notatniku służbowym (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), brak jest zapisu o czynnościach wykonywanych w dniach 24, 25, 29 i 30 sierpnia 2004 r. Z ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował. Z książki wydarzeń wynika, że w tych dniach pełnił obowiązki dyżurnego.
7. W notatniku służbowym (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), brak jest zapisów o czynnościach wykonywanych w dniach 24, 25 i 26 września 2004 r. Z ewidencji czasu pracy wynika, że w tych dniach pracował. Z książki wydarzeń wynika, że w tych dniach pełnił obowiązki dyżurnego.Porównując grafiki służb Oddziału ZWM z zapisami w książce wydarzeń w październiku 2004 r. również stwierdzono rozbieżności. Między innymi w dniu 1.10.2004 r. w książce wydarzeń brak jest wpisu o pełnieniu służby przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198),, którzy zgodnie z grafikiem mieli pełnić w tym dniu służbę na I zmianie. W dniu 2.10.2004 r. brak jest zapisu w książce wydarzeń o pełnionej służbie przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), którzy jak wynika z grafiku mieli pełnić służbę na I zmianie. W dniu 4.10.2004 r. zgodnie z grafikiem służbę na I zmianie mieli pełnić (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198). W książce wydarzeń brak jest zapisów o pełnionej służbie przez funkcjonariuszy. W dniu 6.10.2004 r. w książce wydarzeń brak jest zapisu o pełnionej służbie przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), który zgodnie z grafikiem w tym dniu miał pełnić służbę na I zmianie. W dniu 8.10.2004 r. brak w książce wydarzeń zapisów o pełnionej służbie przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), którzy zgodnie z grafikiem mieli pełnić w tym dniu służbę na I zmianie. W dniu 11.10.2004 r. brak zapisu w książce wydarzeń o pełnionej służbie przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), którzy zgodnie z grafikiem mieli pełnić służbę w tym dniu na I zmianie. W dniu 12.10.2004 r. brak zapisu w książce wydarzeń o pełnieniu służby przez (wyłączono na podstawie art.5 ust.2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, Dz.U.01.112,1198), którzy zgodnie z grafikiem mieli pełnić w tym dniu służbę na I zmianie.

7. Rozliczanie z mandatów karnych i ewidencja wniosków o ukaranie:

Zasady postępowania z mandatami karnymi uregulowane są w Instrukcji obiegu dokumentów księgowych jednostki kontrolowanej. Do prowadzenia spraw związanych z pobieraniem, wydawaniem i rozliczaniem funkcjonariuszy z pobranych mandatów karnych wyznaczona jest osoba zatrudniona w Wydziale Patrolowo-Interwencyjnym na etacie st. inspektora. Ponadto zgodnie z zakresem czynności do obowiązków tego pracownika należy między innymi prowadzenie spraw związanych z zakupami i magazynowaniem sortów mundurowych, uzbrojenia, prowadzenia ewidencji przedmiotów nietrwałych, archiwum i tp. W wyniku kontroli ustalono, że funkcjonariusz ten nie wykonuje zadań patrolowych. Z badanej dokumentacji oraz z przyjętego wyjaśnienia (akta kontroli, str. 81-85) wynika, że zakupione w Urzędzie Wojewódzkim bloczki mandatów karnych ujmowane są w ewidencji druków ścisłego zarachowania, a następnie wydawane za pokwitowaniem poszczególnym strażnikom. W okresie objętym kontrolą na stan jednostki przyjęto 140 bloczków mandatów karnych w tym:

- w dniu19.03.2003 r. - 30 sztuk,

- w dniu 23.09.2003 r. - 60 sztuk,

- w dniu 07.06.2004 r. - 50 sztuk.

Obywatele polscy karani są mandatami kredytowanymi, a cudzoziemcy gotówkowymi. Wydanie strażnikowi kolejnego bloczku następuje po uprzednim rozliczeniu go z bloczku wykorzystanego. Rozliczanie z nałożonych mandatów z Urzędem Miasta Opola odbywa się raz w tygodniu. Nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono. Na podstawie ewidencji księgowej Urzędu Miasta Opola ustalono, że w 2003 r. wpływy z nałożonych mandatów wyniosły 40.875,00 zł. Natomiast kwota mandatów niezapłaconych i przekazanych do Urzędu Skarbowego celem ściągnięcia w drodze egzekucji wyniosła 105.155,00 zł. Wpływy z mandatów za 11 miesięcy 2004 r. wyniosły 60.460,00 zł. (akta kontroli, str. 86-87).

Z pisemnego wyjaśnienia przyjętego od funkcjonariusza prowadzącego sprawy związane ze sporządzaniem wniosków o ukaranie za popełnione wykroczenia (akta kontroli, str. 88) wynika, że pracownik ten zatrudniony jest w Wydziale Patrolowo-Interwencyjnym, na stanowisku inspektora. Poprzednio osoba ta pełniła służbę patrolową oraz wykonywała obowiązki dyżurnego. Od czerwca 2004 r. z polecenia Komendanta Straży wykonuje wyłącznie czynności związane z wykroczeniami. Bierze ponadto udział w rozprawach przed sądem w charakterze oskarżyciela.

Z danych znajdujących się w prowadzonym przez Straż Miejską "Rejestrze spraw o wykroczenia" wynika, że w 2004 roku skierowano do sądu 79 wniosków o ukaranie. Zatem 1 wniosek o ukaranie sporządzano średnio co cztery dni. Jako oskarżyciel w sądzie w 2004 r. pracownik ten wystąpił w 13 sprawach. Wysokość orzekanych grzywien wahała się od 50 zł. do 200 zł. plus koszty sądowe w wysokości minimum 80 zł. Najwięcej wniosków o ukaranie dotyczyło wykroczeń drogowych (parkowanie w miejscu niedozwolonym, blokowanie wjazdów i tp) oraz spożywania alkoholu w miejscach publicznych.

8. W zakresie realizacji wydatków budżetowych:

W 2003 r. wydatki związane z działalnością Straży Miejskiej wyniosły ogółem 2.441.747,00 zł. w tym wydatki bieżące - 2.426.756,00 zł., a wydatki inwestycyjne 14.991,00 zł. (system komputerowy, system "Lex", licencja na program komputerowy). (akta kontroli, str. 1).

Wykonanie wydatków za 11 miesięcy 2004 r. wyniosło 2.204.107,00 zł. (akta kontroli, str. 1).W 2004 r. zakupów inwestycyjnych i środków trwałych nie dokonywano. Na podstawie ewidencji księgowej oraz sprawozdań budżetowych ustalono, że w okresie tym zaewidencjonowano wydatki na 14 paragrafach. Największą pozycję stanowiły wydatki osobowe (ponad 80 %). Spośród wydatków rzeczowych największe pozycje stanowiły wydatki na paliwo i opłaty za ogrzewanie, zakup uzbrojenia i umundurowania, remonty samochodów, zakupy materiałów do komputerów i wyposażenia, bieżące naprawy sprzętu itp. Szczegółowej analizie poddano wydatki zaewidencjonowane w paragrafach:

- 4210 - "zakup materiałów i wyposażenia",

- 4270 - "zakup usług remontowych",

- 4300 - " zakup usług pozostałych".

Wydatków nieuzasadnionych nie stwierdzono (akta kontroli, str. 1).

Straż Miejska nie uzyskiwała przychodów w ramach środków specjalnych.

Z ewidencji środków trwałych wynika, że Straż Miejska posiada na stanie 5 samochodów (w tym 4 specjalne i 1 osobowy), 2 kserokopiarki, 3 zestawy komputerowe oraz centralę telefoniczną (akta kontroli, str. 1).

Protokół niniejszy sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden egzemplarz obustronnie podpisany doręczono Panu Zenonowi Rutkowskiemu - pełniącemu obowiązki Komendanta Straży Miejskiej w Opolu.

Zgodnie z §. 39 ust.1 Regulaminu Kontroli Urzędu Miasta Opola stanowiącego załącznik do zarządzenia nr OR.II-0152/18/2003 Prezydenta Miasta Opola z dnia 9 czerwca 2003 r. w sprawie Regulaminu Kontroli Urzędu Miasta Opola zmienionego zarządzeniem nr OR.I-152-32/2004 Prezydenta Miasta Opola z dnia 24.08.2004 r. w sprawie zmiany Regulaminu Kontroli Urzędu Miasta Opola oraz zarządzeniem nr OR.I-0152-42/2004 Prezydenta Miasta Opola z dnia 29.10.2004 r. w sprawie zmiany Regulaminu Kontroli Urzędu Miasta Opola kierownik jednostki kontrolowanej ma prawo pisemnie, w terminie 7 dni roboczych od daty doręczenia protokołu kontroli, zgłosić kierownikowi zespołu kontrolnego umotywowane zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole.

Jednostka kontrolowana W dniu dzisiejszym otrzymałem/am egzemplarz protokołu. (podpisy) Data:........................

Zespół kontrolny (podpisy) Data:................

Ewentualne przyczyny odmowy podpisania protokołu: ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................